DEQX, uit te spreken als [deks], is een extern brein in een geluidsketen.
De naam is een acroniem voor Digital, EQuilisation en cross(X)over.
Dit apparaat zorgt ervoor dat alle muziek thuis klinkt zoals het bedoeld is bij de oorspronkelijke opname.
Kalibratie van het systeem
Met behulp van een gekalibreerde microfoon en een computer met de speciale
DEQX-software worden eerst de luidsprekers opgemeten.
Er worden testsignalen naar de luidsprekers gestuurd, waarvan bekend is hoe deze
zouden moeten klinken.
Dit door de luidsprekers weergegeven signaal wordt opgevangen en vergeleken
met het oorspronkelijke signaal.
Vervolgens wordt er een correctie uitgerekend, zodat het weergegeven signaal
hetzelfde is als het testsignaal.
Nu is het timbre van de luidsprekers neutraal geworden.
Naast deze correctie in het frequentie-domein worden er nog een paar correcties toegepast.
Het resultaat is een ongekend accurate weergave van het oorspronkelijk geluidsbeeld.
Behalve de correcties aan de luidsprekers (tevens aan de hele keten) is het ook mogelijk
om de kamerakoestiek op te meten en te corrigeren.
Deze kalibratie behoeft maar eenmalig uitgevoerd te worden. Wanneer er een verandering
in de akoustiek of aan de geluidsketen uitgevoerd wordt moeten er weer metingen gedaan worden.
Een DEQX is:
digitaal-analoog converter
een voorversterker met een afstandbediening
een actief fase-correct digitaal scheidingsfilter
een digitale (tijd en fase) correctie op de luidsprekerunits
digitale kamer akoestiekcorrectie meting en correctie
'real time' 10-bands minimale-fase digitale parametrische of grafische equalisatie
de achterkant van een HDP4, met balanced- & digital out
Akoestische problemen en de DEQX
Bij muziekweergave kunnen problemen ontstaan door de beperkte grootte van de
luisterkamer of de 'hardheid' daarvan. In het laatste geval kunnen absorberende
materialen worden gebruikt om ongewenste reflecties tegen te gaan die het klankbeeld
anders zouden aantasten. De beperkte grootte van een ruimte veroorzaakt echter andere
effecten als gevolg van fysische wetmatigheden.
Hoe kan b.v. een opname, gemaakt in een concertzaal, realistisch worden
weergegeven in een huiskamer? Terecht wordt wel eens gezegd dat je rond een
bepaalde geluidsinstallatie eigenlijk een luister- en woonruimte zou moeten
bouwen….. Ook al is een geluidsinstallatie nog zo goed, de akoestiek van de
luisterruimte is toch steeds de beperkende factor in de weergave van het
totale geluidsspectrum.
Met de DEQX kan men de akoestiek echter zodanig beinvloeden dat veel beperkingen
worden opgeheven en een optimale weergave wordt gerealiseerd.
Het ontwerpen van een actieve speaker
Hoe een actief systeem gebouwd kan worden en vervolgens ingeregeld met DEQX, is
te lezen in:
het recept voor een actief tweewegsysteem.
DEQX HDP-5 en de HDP-4
Dit zijn de topmodelen van DEQX: deze zijn het meest uitgebreid
Standaard heeft de HDP4 digitaal uit (spdif over 75 ohm bnc) en gebalanceerde
uitgangen.
De HDP4 accepteerd 192 kHz/24 bit op de digitale ingangen.
De HDP4 kan gezien worden als een verdere evolutie van de HDP3. De HDP4 is
gehoormatig superieur, heeft meer digitale in- en uitgangen en gebalanceerd XLR
uit. De HDP-5 heeft meer 'looks' dan versie 4, met een fraai touchpad.
Standaard wordt de de DEQX geleverd met natuurlijk de DEQX software en een gecalibreerde
Dayton meetmicrofoon.
Ook zit er standaard de optie USB audio in: het DEQX XS-1 24/192 asynchroon USB board
gebaseerd op de veel gebruikte XMOS USB chipset
asynchrone werking
ondersteund 16bit/44,1kHz tot en met 24bit/192kHz
intern gevoed via de DEQX met schone stroom
onafhankelijk gereguleerde klokken van hoge kwaliteit waarborgen lage jitter
koppeling via I2S direct naar de DSP unit, zonder spdif conversie
Het is mogelijk dit USB board te vervangen voor een Pinkfaun I2S-board.
Er komt dan een hdmi-ingang op de DEQX, in plaatst van de rs232 verbinding.
Een overzicht van de huidige DEQX modellen: klik op het plaatje om te vergroten.
DEQX HDP-3
De HDP3 wordt niet meer geproduceerd, in de plaats hiervan is de HDP4 en
de Express II.
Van het type DEQX HDP-3 is er nog een kleine voorraad bij AudioSense.
AudioSense assembleert de nog voorradige DEQX HDP3 naar uw wens. Als basismodel
is de HDP-3 uitgerust met RCA (ongebalanceerde) uitgangen.
Opties zijn: ten eerste natuurlijk de DEQX software met gecalibreerde
meetmicrofoon. Keus is tussen een kwalitatief goede meetmicrofoon en een zeer
hoogwaardige.
En als laast vermeldenswaard; met een enkele DEQX kan maximaal een drie-weg systeem
worden samengesteld, wil men een vier, vijf of zesweg systeem dan kunnen er twee
DEQX-en aan elkaar worden gekoppeld.
Met de komst van de HDP4 met ook een 'digital true' uitgang, is het koppelen met
een andere DSP-unit eenvoudig geworden.
DEQX HDP-Express II
De DEQX Express II is een voordelig alternatief van de HDP-4.
Deze versie heeft een minder dik voorpaneel en is enkel in zwart leverbaar.
Zonder digitale uitgangen, zodat uitbreiding met bijvoorbeeld de prachtige
externe DAC's van Mytek niet mogelijk is.
De componenten op het PCB zijn van 'professional-grade' kwaliteit, in de HDP4
wordt 'audiophile-grade' gebruikt.
Het is echter een volwaardige DEQX, welke met dezelfde geavanceerde software
ingeregeld wordt en heeft dezelfde Shark DSP's.
Ook met deze DEQX kun je elke hoogwaardige passief gefilterde luidspreker enorm
opwaarderen of een geheel eigen systeem bouwen.
DEQX Mate
De DEQX Mate is speciaal voor degene die zijn passieve luidsprekersyteem niet
om wil (laten) bouwen naar een actief systeem. De Mate komt tussen voor- en
eindversterker en corrigeert dan de frequentie- en tijdfouten van de
luidsprekers. Ook is kamerakoestiekcorrectie mogelijk.
De Mate is in feite een
HDP-4 met minder mogelijkheden: een actief systeem is niet mogelijk.
)
